■ Giriş.

https://youtube.com/shorts/Oeu0HIevvpw?si=uC7j8g6mTXMXLxMh

Metroya bindiğinizde sıkça karşılaştığınız bir uyarı yazısıdır. Burada yazılanlardan hangisini değiştirmek daha iyi olur?

■ ‘Hızlı’ tek bir kelime değildir.

‘Hızlı’nın temel formu olarak görülebilen ‘hızlı’ sözlükte ayrı olarak listelenmemiştir. Bu da ‘hızlı’nın tek bir kelime değil, ‘ayak’+(ı)+’git’ (2-3 kelime) bileşiminden oluşan bir ifade olduğunu göstermektedir. Türkçe'de kelimeler arasına boşluk konulması kuralına göre bu ‘ayak git’ olarak yazılmalıdır.

■ ‘Arası’ ve ‘geniş’in ilişkisi.

‘Arası’nın sözlük anlamı aşağıdaki gibidir.

Bu nedenle, ara, mesafeyi de ifade edebilir, alanı da ifade edebilir. Birincisi, mesafeyi gösterdiğinde, uzak, yakın gibi fiiller uyum sağlayabilir ve ikincisi, alanı gösterdiğinde, dar, geniş gibi fiiller uyum sağlayabilir.
Elbette peron ile tren arasındaki boşluğu geniş demek yanlış bir söylem değildir. Ancak peron ile tren arasındaki boşluğu algıladığımız birim, santimetre kare (cm²) değil, santimetre (cm) yani uzunluk birimidir. Dolayısıyla daha uygun bir fiil seçersek ‘geniş’ten ziyade ‘uzak’ diyebiliriz.

✓ [Daha Fazla Bilgi] ‘Arası’ yerine ‘Aralık’

Arası

• Saf Türkçe
• Bir yerden başka bir yere veya bir nesneden başka bir nesneye olan mesafe veya boşluk.
  → Somut olanın yanı sıra soyut olanın arasındaki farkı da gösterir.
• Örnek: 'Dünya ile Güneş arasıuzaktır.', 'Gökyüzü ile yer arası.', 'Çift (arkadaş, sevgili) arasıiyi.'

Aralık(間隔)

• Çince kelime
• Zaman veya mekan olarak ayrılan ara
  → Nesneler arasındaki ayrıklığı öznel olarak sayısal olarak ifade edebilme
• Örnek: 'Otobüsler 10 dakika aralıkile geliyor.', 'Yanınızdaki kişiden aralıkaçın.'